بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر تمایل به مهاجرت از ایران

صادقی, رسول; غفاری, غلامرضا; رضایی, مریم

بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر تمایل به مهاجرت از ایران

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار جمعیت شناسی دانشگاه تهران معاون پژوهشی موسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور

² دانشیار جامعه شناسی، دانشگاه تهران

³ دانشجوی دکتری جمعیت‌شناسی، دانشگاه تهران

چکیده

کاهش سرمایه اجتماعی، یک عامل کلیدی زمینهای-ساختاری اثرگذار بر افزایش تمایل به مهاجرت از ایران‌ در سالهای اخیر است. هدف از مطالعه پیش‌رو، شناخت رابطه سرمایه ‌اجتماعی، ابعاد و سطوح آن با تمایل ایرانی‌ها به مهاجرت به خارج از کشور با استفاده از تحلیل ثانویة داده‌های خرد پیمایش ملّی سرمایه اجتماعی در ایران در سال1393 است. تعداد نمونه مورد بررسی شامل 14035 نفر افراد 18 سال به بالای ساکن در 31 استان کشور با استفاده از تکنیک نمونهگیری چندمرحلهای است. نتایج مطالعه نشان داد: 37 درصد پاسخگویان از سرمایه اجتماعی پایینی برخوردار بودهاند و حدود یک چهارم پاسخگویان نیز تمایل زیادی به مهاجرت خارج از کشور دارند. نتایج تحلیل دومتغیره نشان داد تمامی ابعاد و سطوح سرمایه اجتماعی با تمایل به مهاجرت خارج از کشور رابطه منفی و معنیداری دارند. براساس نتایج تحلیل چندمتغیره (آزمون رگرسیون رتبه‌ای)، با کنترل متغیرهای جمعیتی و زمینه‌ای، سرمایه اجتماعی همچنان تأثیر منفی و قوی بر میزان تمایل به مهاجرت خارج از کشور دارد. به این معنا که با کاهش ابعاد و سطوح مختلف سرمایه اجتماعی، تمایل به مهاجرت به خارج از کشور افزایش پیدا میکند. از اینرو، یکی از عوامل و بسترهای مهم افزایش مهاجرت‌ به خارج از ایران، کاهش سرمایه اجتماعی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effects of Social Capital on Tendency to Emigration from Iran

نویسندگان [English]

Rasoul Sadeghi ¹
Gholamreza Ghaffari ²
Maryam Rezaei ³

¹ Associate Professor in Demography, University of Tehran

² Associate Professor, Dep. of Sociology, University of Tehran

³ Ph.D Student in Demography, University of Tehran

چکیده [English]

The fall of social capital is a key situational-structural factor influencing the increasing tendency of emigration from Iran in recent years. The aim of this article is to examine the effects of social capital, its dimensions and levels on tendency of Iranians to emigration from the country using secondary analysis of the National Survey of Social Capital in 2014. The sample size includes 14035 people aged 18 and over in 31 provinces of the country, both of urban and rural areas. Results indicated 37 percent of respondents have low level of social capital, and one-fourth of them have high tendency to emigration from Iran. The results of bivariate analysis showed that all dimensions and levels of social capital significantly have negative relationships with emigration tendency. Finally, multivariate analysis (ordinal regression) indicated that with controlling for demographic-contextual variables, the effects of social capital on tendency to emigration still significant and strong. Thus, with the decline of different dimensions and levels of social capital, tendency to emigration from Iran is increased. In conclusion, one of important factors on increasing international migration from Iran is declining of social capital.

کلیدواژه‌ها [English]